Orgels in Aalten

• Start
  • test
• Orgels
• Concerten
  • Concerten 2024
    • Bachconcert 2024
    • Chang Lee
    • MArktconcert Casper Struijk
    • Marktconcert Harry van Wijk
    • Niels de Klerk
• CD's
• Info
  • Wijzigingen
  • Contact
• Links
• Gastenboek

Hoofdorgel voor 1940

Hoofdorgel, beknopte geschiedenis tot 1940

De geschiedenis van het hoofdorgel is nogal "bewogen" te noemen. In eerste aanleg is het instrument in ca 1759 gebouwd als één klaviers instrument met aangehangen pedaal. Toen was echter alleen maar de hoofdwerkkas aanwezig.  Dit instrument verving een veel ouder orgel waarvan niet veel meer bekend is dan dat "het heeft bestaan". Bronnen duiden echter op de mogelijkheid dat het een instrument betrof van Slegel.

De bouwer van dit orgel in 1759 is verder ook onbekend, waar het wel duidelijk is dat het van een Westfaalse herkomst moet zijn. Dit volgt uit de gelijkenis van het front met diverse instrumenten in de omgeving waar wel meer van bekend is.

In 1759 kreeg dit instrument ca 17 registers, waarbij het manuaal aan de (vanuit de kerk gezien) linker zijkant was geplaatst. De sporen hiervan zijn nu nog duidelijk zichtbaar. 

In 1811 werd er een grote verbouwing uitgevoerd door Jacobus Ambrost uit Haaksbergen. Bij deze gelegenheid werd het rugpositief toegevoegd, evenals een vrij pedaal met één stem, de Bazuin 16'. Het klaviatuur werd verplaatst naar de voorzijde van de oorspronkelijke hoofdkas. Van het oorspronkelijke orgel heeft Ambrost de windlade gehandhaafd en wellicht is de dispositie van het hoofdwerk daarbij niet of nauwelijks gewijzigd.

Tot 1940 is het instrument bij diverse orgelbouwers in onderhoud geweest. In deze periode zijn er enkele dispositiewijzigingen uitgevoerd. Sommige oude stemmen moesten plaats maken voor registers die meer aan de romantische smaak van die tijd beantwoordden.

 bron: Privé archief drs J.F. van Os, Aalten

terug naar Orgels